Mostra expositiva: Os almanaques e a educación informal

 

 

Para celebrar o Día das Bibliotecas 2021 entre outras actividades producimos unha pequena mostra sobre os almanaques e a súa función na educación informal. Pódese ver no Museo Etnolóxico até outubro de 2022.

Exposición de distintos exemplares de almanaques de temáticas variadas: saúde, agrícolas, enciclopédicos, relixiosos editados entre finais do século XIX e o último terzo do século XX.

Co obxectivo de mostrar a todo o público do Museo Etnolóxico documentos singulares conservados na Biblioteca do Museo como son os almanaques, resaltando a súa importancia na historia da educación non institucional. Ademais da información cronolóxica, meteoróloxica, astrolóxica propia dos calendarios achegaban información sobre materias diversas: cultura popular (refráns, cantigas, ditos), literatura, historia, actualidade, biografía, temas de carácter social, moda... sempre cunha linguaxe sinxela co obxectivo de chegar a un público amplo e variado. 

 

 

mostra expositiva na sala do Museo

 

 

 

A información de cada un dos paneis da mostra expositiva pódese ler no artigo deste blog: Almanaques "a educación informal".

 

 

 panel 1 da mostra expositiva

 

 

  panel 2 da mostra expositiva

Día das Bibliotecas 2021. Ano Iberoamericano das Bibliotecas

 

En 2019 a XX Conferencia Iberoamericana de Ministras e Ministros de Cultura Iberoamericana declarou o ano 2021 como Ano Iberoamericano das Bibliotecas co obxectivo de deseñar actividades e propostas en base a seis eixes fundamentais:

• O mundo diverso das bibliotecas: tipoloxías e servizos.

• Os desafíos das bibliotecas despois da pandemia.

• As bibliotecas máis alá dos libros: un lugar para as persoas.

• Innovación e bibliotecas: qué significa innovar e cómo facelo?

• As bibliotecas como entidades fundamentais para o desenvolvemento da Axenda 2030.

• As bibliotecas como lugares para a inclusión das poblacións en desventaxe e minorías.

Seguindo algúns destes puntos fundamentais a Biblioteca do Museo Etnolóxico propón para celebrar o Día das Bibliotecas 2021 as seguintes actividades:

 

Parlamos das bibliotecas: coñecelas para usar a información que custodian.  

Dentro do eixe O mundo diverso das bibliotecas: tipoloxías e servizos do Ano Iberoamericano das Bibliotecas 2021, propomos relatorios a modo de conversas con responsables de distintos tipos de biblioteca co obxectivo de dar a coñecer a variedade de bibliotecas, os diversos servizos e documentación que conservan. O seu coñecemento permitiranos facer uso da información que custodian.

22 de outubro ás 20.30 Ángel Domínguez López : A biblioteca do Instituto Teolóxico Divino Maestro (Seminario Maior de Ourense): pluralidade temática e interese cultural.

23 de outubro ás 20.30 Xulia Santiso Rolán: A Biblioteca de Emilia Pardo Bazán unha biblioteca particular, privada e patrimonial.

Ás conferencias pódese asistir de forma presencial ou a través da plataforma Falemos da Xunta de Galicia con capacidade para 50 participantes, copiando no navegador a seguinte dirección:

https://falemos.xunta.gal/CCEU_MuseoEtnoloxico_Conferencia_18102021  e o contrasinal: BibliotecaMER.

O acceso a Falemos recomenda realizarse a través dos navegadores Google Chrome e Chromium tanto para equipos con Windows, Linux ou MacOs.

Se a conexión é desde un smartphone ou tablet hai que descargar a aplicación Jitsi Meet.

 

Mostra expositiva: Os almanaques e a educación informal

Exposición de distintos exemplares de almanaques de temáticas variadas: saúde, agrícolas, enciclopédicos, relixiosos editados entre finais do século XIX e o último terzo do século XX.

Co obxectivo de mostrar a todo o público do Museo Etnolóxico documentos singulares conservados na Biblioteca do Museo como son os almanaques, resaltando a súa importancia na historia da educación non institucional. Ademais da información cronolóxica, meteoróloxica, astrolóxica propia dos calendarios achegaban información sobre materias diversas: cultura popular (refráns, cantigas, ditos), literatura, historia, actualidade, biografía, temas de carácter social, moda... sempre cunha linguaxe sinxela co obxectivo de chegar a un público amplo e variado. 

  Ver artigo con máis información sobre os almanaques AQUÍ  

 

Taller práctico orientado a clubs de lectura de bibliotecas escolares da ESO: Esculcamos historias nas bibliotecas de museos, (a realizar durante curso escolar, por solicitude do club de lectura, previo envío de información por correo electrónico).

É imprescindible que as bibliotecas especializadas cada vez máis sexan accesibles e cercanas á diversidade de persoas usuarias, é este un dos retos da innovación, ademais de mostrar que este tipo de bibliotecas son útiles para a comunidade educativa, un desafío despois da pandemia para as bibliotecas especializadas. 

 Co obxectivo de achegar á comunidade educativa a información e documentos que conservan as bibliotecas de museos e coa intención de facela partícipe propomos este taller á desenvolver durante unha xornada no Museo Etnolóxico:

1. Presentación: que é unha biblioteca de museo?

2. Práctica con documentos singulares e curiosos da colección bibliográfica do Museo: libros, folletos, efémeras, almanaques, calendarios, catálogos... documentos moitas veces esquecidos e infravalorados que analizaremos para descubrir e extrear deles toda a información.

3. Visita guiada á Biblioteca do Museo Etnolóxico e ás mostras bibliográficas.

Mostra bibliográfica: "Fr. Samuel Eiján Lorenzo “Fraysel”: literato, historiador, ensaista, divulgador do seu tempo"

 En 2020 cumpríronse 100 anos da publicación da única obra que, a día hoxe, sintetiza a historia do Ribeiro: Historia de Ribadavia y sus alrededores escrita por Fr. Samuel Eiján durante a súa estancia en Ribadavia. Con este motivo o Museo Etnolóxico e a Asociación de Amig@s do Museo Etnolóxico e do Conxunto Histórico de Ribadavia (AMECHIR) fan unha homenaxe a Samuel Eiján e os 100[+1] anos da publicación deste libro.

Entre os actos de homenaxe pódese ver unha mostra bibliográfica no Museo Etnolóxico poñendo en valor figura de Samuel Eiján como prolífico escritor de distintos xéneros literarios: "Fr. Samuel Eiján Lorenzo “Fraysel”: literato, historiador, ensaista, divulgador do seu tempo" a vez que mostrar os libros nos que se acerca coa súa escrita ao "terruño", como el indica no prólogo de varios dos seus libros:

"Mi homenaje de amor al terruño" ,  “Mis tres libros de carácter regional Cuadros de mi tierra, Mágoas y D’a y-alma, encontrarán, sin duda, en ellos los vestigios de ese filial cariño, de ese intenso amor al terruño, refloreciendo entre sus descripciones y relatos”. 

Agradecer a Isabel Sobrado Eiján e a José Alicio Sobrado Eiján o préstamo temporal de libros e fotografías que forman parte da mostra bibliográfico, así como á Biblioteca do Instituto Teolóxico Divino Maestro do Seminario Maior de Ourense, á Biblioteca da Deputación Provincial de Ourense e a Provincia Franciscana de Santiago polas súa achegas.

 

 

 

  

Historia de Ribadavia y sus alrededores, libro impreso en 1920 en Madrid no Establecimiento Tipográfico de San Bernardo 92. En 1981 a Editorial Alvarellos realiza unha edición facsimilar, engadíndolle varias fotografías, que non aparecen na edición orixinal e en 2005 a Editorial Maxtor de Valladolid, especializada en edicións facsimilares, sacou outra edición da obra de Eiján, tendo como base a edición de Alvarellos.

Está concebida coma unha obra de consulta e de referencia, na que destaca a preocupación e miticulosidade na elaboración dos diferentes índices: de autores, obras, arquivos, nomes de poboacións, nomes de persoas e un índice de materias.

Divídese en catro partes:

parte primera desde los primitivos tiempos hasta el siglo XIII,

parte segunda desde el siglo XIII al XV,

parte tercera desde el siglo XV hasta el XVII,

parte cuarta desde el siglo XVIII hasta nuestros días

Cada parte estruturada a súa vez en diferentes capítulos, cada un deles co seu sumario que se pode consultar tanto no inicio de cada capítulo como no índice xeral, ao final da obra.

Os diferentes índices e os sumarios axudan a centrar a búsqueda da información.

Unha obra documental e de investigación con continuas referencias ás fontes documentais e bibliográficas utilizadas, repartidas no texto e nas abundantes notas a pé de páxina; complementadas todas elas cun apéndice documental, no que se transcriben documentos fundamentais da historia de Ribadavia e a súa comarca.

No prólogo Samuel Eiján achega as fontes utilizadas «registrar gran número de archivos parroquiales y particulares ... recoger notas en los archivos municipales de Leiro y Ribadavia» acudiu a persoas para comprobar documentación en arquivos de fóra.

Esforzo por documentar e por favorecer a consulta que debe ser especialmente valorado nunha época na que se carecía dos auxilios técnicos hoxe ao alcance de calquera.

A edición de 1920 pódese consultar a texto completo en Galiciana Biblioteca Dixital de Galicia AQUÍ

 

 

Samuel Eiján Lorenzo naceu o 10 de maio de 1876 en San Clodio (Leiro, Ourense), tomou o hábito na orde franciscana en 1890, a súa ordenación sacerdotal foi en Lugo en 1899.

Fraysel xogo de palabras “fray” e das primeiras letras do seu nome completo foi o pseudónimo co que asinou varias das súas obras. Foi un prolífico escritor de comenzos do S. XX, tempos das Irmandades da Fala e do galeguismo cristián.

Fr. Samuel Eiján cultivou a narrativa, o ensaio, o teatro e a poesía en castelán e en galego, foi un gran difusor da cultura con numerosos artigos en xornais e revistas, así como tradutor de obras italianas e francesas. Exerceu de bibliotecario provincial en Santiago. Director da revista da Provincia Seráfica de Santiago El Eco Franciscano en diferentes momentos de 1896 ata 1902, que o destinaron a Terra Santa, e entre 1908 e 1915 cando o nomearon superior de Ribadavia, onde permaneceu ata 1920, ó regreso de Terra Santa en 1938 volve dirixir El Eco Franciscano ata a súa morte en 1945.

En 1915 foi nomeado membro correspondente da Real Academia Galega e en 1941 numerario, en 1915 ingresou no Instituto Histórico do Minho en Portugal, en 1926 entrou a formar parte do Seminario de Estudos Galegos co discurso titulado “Franciscanismo literario en Galicia”.

Francisco Leira Castiñeira no estudo introdutorio da obra Poesía reunida de Samuel Eiján publicado en 2018 fala do “galeguismo “folclórico” de Samuel Eiján” engade “defende un galeguismo cultural, tinguido dun uso da tradición galega e tamén baseado nas ensinanzas franciscanas”.

Samuel Eiján foi un gran divulgador de temas cristiáns en libros, folletos, conferencias e revistas populares, ademais da enorme capacidade de organizar iniciativas culturais. Leira Castiñeira “O seu obxectivo era defender oa dereitos do catolicismo, pero a través da cultura e o ensino”

Carballo Calero na súa Historia da literatura galega contemporánea di sobre a poesía de Eiján “e gracias a Eixán temos en galego poesía relixiosa”.

 

Recursos bibliográficos:

Obras de Samuel Eiján na Biblioteca do Museo Etnolóxico AQUÍ

Obras de Samuel Eiján nas Bibliotecas de Galicia AQUÍ 

Fondo Samuel Eiján da Biblioteca Franciscana da Provincia de Santiago inclúe bibliografía AQUÍ 

Samuel Eiján, o poeta da transcendencia RAG

Samuel Eiján Lorenzo. Biografía DB~E  Diccionario Biográfico electrónico de la Real Academia de la Historia

Leira-Castiñeira, Francisco J. (2018). "Samuel Eiján. Vida, pensamento e contexto histórico dun expoñente da poesía relixiosa galega". En: Boletín da Real Academia Galega nº 379, pp. 465-481. DESCARGA

"Espantamos o medo": taller para clubs de lectura de bibliotecas escolares

 

GAÑADOR@S DA EDICIÓN 2020 "ESPANTAMOS O MEDO"

Parabéns! para o Club de lectura "A quenda do libro" da Biblioteca Escolar Biblioquendas do IES Lama das Quendas de Chantada (Lugo). 

Co título "As xacias" presentaron sete contos escritos, interpretados e sonorizados polo alumnado da materia do Obradoiro de Música de 1º da ESO e que tamén pertencen ao Club de lectura "A quenda do libro": David, Noa G.,Vanessa, Carla, Gemma, Pablo, Alicia, Hugo, Sara, José Antonio, Thais, Milagros, Uxía e Noa P., e supervisados por Tania Vázquez García (Lingua e Literatura Galega) e Juan Manuel Vázquez (Música).  

Podedes escoitar os seus contos sobre "As xacias" premendo AQUÍ

Moitas grazas ao profesorado por incluír esta actividade na programación lectiva e ao alumnado por participar e descubrirnos o mundo máxico e misterioso das Xacias.

 

Para celebrar o Días das Bibliotecas 2020 (24 outubro), este ano co lema "Sempre ao teu carón" entre outras actividades propomos un taller a todos os clubs de lectura de bibliotecas escolares de Galicia. 

O ano pasado este taller ensaiámolo co Club de Lectura Maquiáns (IES O Ribeiro de Ribadavia) e co Club de lectura do IES A Cañiza e Club de Lectura Muchacha lectora (CPI da Cañiza), acabou cun encontro no Museo, o propio día 24, para un concurso de contada e gozar coa actuación de Brais das Hortas e o seu espectáculo "Contos de defuntos e outros asuntos". Este ano de pandemia e de restricións obriga a modificar a estrutura presencial, por iso difundimos en liña o taller para todos os clubs de lectura e a contada será tamén en liña.

 Espantamos o medo é un taller en liña para clubs de lectura de bibliotecas escolares da ESO sobre contos e lendas arredor do medo: aparecidos, santa compaña, rituais fúnebres, banquetes con mortos, encontros en cemiterios, lobishomes, sacaúntos, bruxaría, meigallos... para rememorar unha das tradicións galegas de relación co máis alá.

  O taller consta de varias partes:

1.  un mini taller guiado coas lecturas, estas lecturas a escoller realizaríanse durante os meses de novembro e decembro

2.  o alumnado en grupo ou individualmente inventa, reinventa, reintrepeta un conto, unha historia, tendo como base un dos contos tradicionais propostos, gravaríano en audio (15' como máximo) e deben envialo ao correo do Museo Etnolóxico: mu.etnolóxico.ribadavia@xunta.gal co asunto: "espantamos o medo", subiremos as achegas en  podcast o canal de Ivoox do Museo Etnolóxico

3.  contada dixital no canal de ivoox do Museo Etnolóxico onde se poderán escoitar todas as participacións

4.  entre todo o alumnado participante, en xaneiro, faremos sorteos de libros relacionados coa temática, facilitados pola Asociación de Amig@s do Museo e do Conxunto Histórico de Ribadavia (AMECHIR).

 

 Taller guiado:

Comenzamos o taller coa lectura de distintos contos populares, entendendo como funciona o conto de tradición oral. Cando se comeza a lectura de contos de tradición oral hai que ter en conta que a linguaxe utilizada é moi coloquial e con expresións locais dependendo do lugar no que se recolla o conto, ao tempo que existen distintas versións do mesmo conto. 

Partindo do libro de Camiño Noia Campos: “Contos galegos de tradición oral” leremos cinco versións diferentes do mesmo conto, tamén con títulos diferentes, sobre a aparición da morte pax.169 a 178 o título dos contos: A morte padriño, A madriña-morte, A madriña-morte este último ten ata cinco versións.

Estes contos como se transmitían de forma oral estaría ben que se lesen en voz alta, facendo certa representación teatral: exaxerando os xestos, variando os tonos de voz, enfatiazando algúns dos feitos ou accións das personaxes...

Os contos de tradición oral eran contados pola xente, algunhas autoras e autores o que fan é reinterpretar e reescribir eses contos populares, fan as súas versións aínda que baseándose na tradición popular, achegan a versión literaria do conto popular, isto fíxose históricamente xa dende a Idade Media.

O conto popular é para divertir, non ten localización espacial nen temporal, tampoco protagonistas coñecidos, ó contrario das lendas que fabulan ou baséanse en persoas, comunidades, lugares ou acontecementos reais.

Os contos de tradición oral reflicten a cultura e a vida cotiá das sociedades que os crearon. Podemos decir que o conto tradicional é patrimonio das clases populares.

 

Seguimos o taller coa lectura dalgúns contos de tradición oral, reinterpretados por escritor@s, ter en conta que cando estes escritor@s publican estes contos, o galego aínda non estaba normativizado (a Lei de normalización do galego é de 1983). Aínda que o alumnado xa lera algúns destes libros nos que se encontran os contos que propomos, a lectura sería diferente. 

-Á lús do candil. Contos a carón do lume de  Ánxel Fole, podemos escoller entre estes contos: Viña do alén! (mortos aparecidos), O Lordanas (enterrador con medo); Os difuntos falaban castelao.

-Os nenos de Xosé Filgueira Valverde lemos o conto: O medo pax. 18 a 20. Este conto tamén aparece recollido no libro: Antoloxía do conto galego de medo de Silvia Gaspar. Galaxia.

-Un ollo de vidro. Memorias dun esquelete  de Castelao pode lerse en liña.

-Dos arquivos do trasno de Rafael Dieste do que escollemos este contos: Sobre da morte de Bieito, A luz en silencio. 

-Cuentos completos. Tomo I  Emilia Pardo Bazán leremos o conto: La Compaña, ademais de neste libro este conto pode lerse en liña AQUÍ. A vez que esta lectura, primeiro pódese ler o conto popular As ánimas en pena pax. 225 do libro Contos galegos de tradición oral de Camiño Noia.

-A trabe de ouro e outros contos de Vicente Risco eliximos a lectura do conto: O lobo da xente, este conto tamén se pode ler en liña AQUÍ . A vez que esta lectura, primeiro pódese ler o conto popular A lobo da xente pax. 181 do libro Contos galegos de tradición oral de Camio Noia. 

-Lendas galegas de tradición oral de X. M. González Reboredo, podemos escoller os seguintes contos: O lobishome, O lobo da xente de Prado, A muller-lobo.

No caso de que na Biblioteca Escolar non haxa estes libros podedes poñervos en contacto coa Biblioteca do Museo Etnolóxico: rosa.lamas@xunta.gal.

Día das Bibliotecas 2020: sempre ao teu carón

 

O 24 de outubro celébrase o Día das Bibliotecas, neste ano de pandemia e de restricións ´e moi acaído o lema proposto polo Ministerio de Cultura "Bibliotecas sempre ao teu carón". Tamén as bibliotecas de museos, as veces menos visibles, están sempre aí.

Na Biblioteca do Museo Etnolóxico pensamos en actividades para momentos de restricións e para lembrar que conservamos e difundimos patrimonio cultural:

Do dixital ao analóxico do confinamento á nova normalidade: publicación en papel do libro dixital O mes de abril na tradición

O Día do Libro deste 2020 colleunos en confinamento, polo que elaboramos de maneira comunitaria e colaborativa a través das redes sociais (dixitais e persoais), correo electrónico e teléfono coa recompilación de refráns, cancións, cantigas, ditos, historias... sobre o mes de abril un libro dixital. O libro pódese descargar desde o blog do Museo Etnolóxico ou da Biblioteca.

Xa na nova normalidade, para celebrar o Día das Bibliotecas e como agasallo agarimoso para toda a xente que colaborou quixemos editalo en papel para así poder ulir, palpar, acariñar e beixar o entusiasmo comunitario daquel escuro abril de 2020. Concordamos coa reflexión de Irene Vallejo, tirada do seu libro El infinito en un junco, de que aquilo que sobreviviu durante séculos ten máis posibilidades de resistir que aquilo que é novidade.

 

Espantamos o medo . Taller en liña para clubs de lectura de bibliotecas escolares da ESO sobre contos e lendas arredor do medo: aparecidos, santa compaña, rituais fúnebres, banquetes con mortos, encontros en cemiterios, lobishomes, sacaúntos, bruxaría, meigallos... para rememorar unha das tradicións galegas de relación co máis alá.

A actividade consta de varias partes:

• mini taller guiado coas lecturas, a disposición no blog da Biblioteca do Museo AQUÍ , estas lecturas, a escoller, realizaríanse durante o mes de novembro e decembro
   
• o alumnado en grupo ou individualmente inventa, reinventa, reintrepeta un conto, unha historia, tendo como base un dos contos tradicionais propostos, gravaríase en audio (15’ como máximo) e enviaríase ao correo do Museo: mu.etnoloxico.ribadavia@xunta.gal, que subiriamos en forma de podcast o canal de ivoox do Museo 
   
• ontada dixital no canal de ivoox do Museo Etnolóxico, onde se poderán escoitar todas as participacións
   
• entre todo o alumnado participante, en xaneiro, faremos sorteos de libros relacionados coa temática, facilitados pola Asociación de Amig@s do Museo e do Conxunto Histórico de Ribadavia (AMECHIR).
   
   
   
  

  
   
   
   
   Mostra expositiva: “Tes máis conto que Calleja”

  Exporemos a colección de mini contos da editorial Calleja, resultado dunha doazón en 2013. Destacan nestes mini-contos o seu tamaño e o preciosismo das súas ilustracións. A editorial española Saturnino Calleja fundada en 1879, en activo durante catro décadas, supuxo unha revolución dentro da edición de libros escolares e de literatura infantil en España, democratizou a lectura infantil.

   

  Para saber máis sobre a editorial Calleja e sobre estes mini contos AQUÍ 
  
  
  

  

  
  
  
  
  

  

 

Día do Libro 2020 desde o confinamento

20 de abril. 
Exposición bibliográfica en liña de revistas, recursos e libros sobre cultura popular galega.

Recompilanse todas as revistas posibles de asociacións, museos, colectivos que estén en liña nun álbum que se creará con este nome no facebook do Museo Etnolóxico e nun taboleiro do pinterest do Museo. Subirase unha foto coa portada da revista e na descrición da foto un comentario explicativo do contido da revista e o enlace aos números dixitais da revista. 

Ver Exposición AQUÍ

-23 de abril. 
Liberación en liña para descargar ou consultar, na plataforma google drive e en issuu do catálogo da exposición “Colección Abrente. Arte Galega no desafío cultural do 70’”. O acceso será desde o blog do Museo Etnolóxico na sección Biblioteca Dixital. Esta é a última exposición que se inaugurou no Museo, o catálogo presentouse o 21 de febreiro e a declaración de Estado de Alarma coincidiu co inicio da distribución, por iso queremos facilitar que todo mundo poida acceder ao seu contido, e debido tamén a que non se pode visitar a exposición.
Para descargar AQUÍ.

Libro dixital AQUÍ

Información sobre o catálogo e a exposición no blog do Museo:

*Presentación do catálogo e inauguración da segunda parte da exposición AQUÍ

*Inauguración da primeira parte da exposición AQUÍ

-23 de abril. 
Edición dun libro en liña colaborativo, participativo e comunitario coas achegas de toda a xente que participe no evento de facebook : Concurso: o mes de Abril na tradición . Trátase de que a xente participe facendo comentarios no evento de facebook, no twitter do @museoetnolóxico ou por correo electrónico mu.etnoloxico.ribadavia@xunta.gal achegando: refráns, cantigas, ditos, cancións, contos, regueifas no que o protagonista sexa o mes de abril (o mes de abril e a natureza, e o tempo, e os animais, e o campo, e o mar...). Máis información no blog do Museo AQUÍ.
Para descargar o libro AQUÍ.

Libro dixital AQUÍ

-23 de abril. 

Bookcrossing virtual conxunto coas Bibliotecas de Museos de toda España, organizado pola Biblioteca-Centro de Documentación do ARTIUM de Vitoria. Debido á imposibilidade de realizar a liberación de libros conxunta, que se vén facendo desde hai varios anos, este ano cada biblioteca ou centro participante compartirá en liña un libro da súa colección ou do seu catálogo de publicacións, para consultar ou descargar. Desde a Biblioteca do ARTIUM, como cada ano editarán un vídeo con todas as bibliotecas participantes que difundirán polas redes. Pódese ver AQUÍ.
Desde a Biblioteca do Museo Etnolóxico liberamos o libro: Museo aberto = museo abierto = open museum: saltando valados = saltando muros = jumping hurdle. Edición trilingüe galego, castelán e inglés do proxecto do mesmo nome Museo Aberto, no que tamén participou activamente a Biblioteca do Museo Etnolóxico.

                                                                    Libro dixital AQUÍ

Mostra documental sobre o ciclo “A muller na sociedade actual” organizado pola Agrupación Cultural Abrente en 1972 en Ribadavia

O estudo da historia da Agrupación Cultural Abrente de Ribadavia (1969-1983),  é posible, nunha parte importante, porque os socios e socias da mesma durante os anos de actividade conservaron e clasificaron con minuciosidade e coidado a documentación administrativa e de función da asociación.

Variedade de documentos da mostra documental. Fondo Abrente

Esta variada documentación: administrativa, recortes de xornais, fotografías, folletos, follas voandeiras, manuscritos, así como libros e revistas foi depositada no Museo Etnolóxico unha vez disolvida a Agrupación. 

Nunha rápida consulta a esta documentación observamos o inxente traballo cultural, das persoas que formaron parte dela, organizando moitas e diversas actividades: cine, cursos, teatro, exposicións de arte, concursos de textos teatrais, actividades para a rapazada e un grande número de conferencias de temas variados: política, relixión, literatura, arte, economía, historia, lingua, arqueoloxía, socioloxía... impartidas por especialistas en cada unha das materias. 

No ano 1972, entre xaneiro e abril, organizaron en Ribadavia un ciclo de conferencias sobre “A muller na sociedade actual” nun momento histórico no que o tema da muller non era habitual na programación das asociacións culturais galegas e o movemento feminista galego estaba aínda xestándose. Non será ata 1977 cando María Xosé Queizán publique o primeiro ensaio feminista en Galicia “A muller en Galicia: a muller na sociedade galega: a lingua galega e a muller : (análise estrutural de dous métodos represivos)” editado por Edicións do Castro. 

Iniciouse este ciclo en xaneiro con Celso Montero e Nemesio Barxa co tema “La mujer y la Iglesia”  e “La mujer en la sociedad y en el derecho gallegos” respectivamente, en febreiro foi a vez de Mª José Amor Carreró  disertando sobre “La mujer en la sociedad española de hoy”, en marzo María Xosé Queizán “Perspectivas y necesidades históricas de la familia”, rematando o ciclo en abril Victoria Armesto cunha conferencia sobre  “Juglares y juglaresas”.

Recorte do xornal La Región. Fondo Abrente

Nesta mostra documental, que se pode ver no Museo Etnolóxico, está exposta parte da documentación conservada pola Agrupación ribadaviense en relación a este ciclo sobre a muller.

Na documentación administrativa exposta aprécianse os trámites burocráticos necesarios antes de que a conferencia se puidese realizar (obsérvase o proceso completo da documentación na conferencia impartida por María Xosé Queizán): carta manuscrita da conferenciante aceptando o convite para impartir a conferencia incluído o título e guión pormenorizado da mesma, necesario este para anexar á solicitude de permiso ao Gobierno Civil, previo pago de 25 pts polo concepto de reunión,  autorización para á celebración asinada polo Gobernador Civil, cos correspondentes recortes de prensa anunciando e falando da conferencia.

Inaugurando esta mostra documental, con acompañamento de socias e socios da Agrupación Cultural Abrente, tivemos un relatorio de María Xosé Queizán sobre "Feminismo: historia e actualidade".

Acompañando a esta mostra tiñamos previsto un ciclo de conversas arredor do feminismo, que debido a declaración do Estado de Alarma pola pandemia do COVID-19, tivemos que suspender.

Relatorio de María Xosé Queizán no Museo Etnoloxico 06/03/2020